آلکان ها و الکل های مشتقات آنها

آلکان ها نوعی از هیدروکربن ها هستند که فقط از اتم های کربن و هیدروژن تشکیل شده اند. در آلکان ها، هر اتم کربن از هر چهار طرف یک پیوند دارد و سیر شده است. ساختار مولکولی آنها به گونه ای است که یک ردیف کربن توسط هیدروژن ها محاصره شده اند. فرمول اتمی آنها CnH2n+2 است. گاز های متان(CH4)، اتان(C2H6)، پروپان(C3H8)، بوتان(C4H10)، پنتان(C5H12)، هگزان(C6H14)، هپتان(C7H16)، اکتان(C8H18) و... جزو آلکان ها هستند. مانند تصویر زیر:

حالا فرض کنیم که در آلکان ها یک H را برداریم و به جای آن یک عامل OH قرار دهیم؛ آنگاه الکل هایی مانند متانول(CH3OH)، اتانول(C2H5OH)، پروپانول(C3H7OH)، بوتانول(C4H9OH)، پنتانول(C5H11OH)، هگزانول(C6H13OH)، هپتانول(C7H15OH)، اکتانول(C8H17OH) و... به وجود می آیند که با متانول و اتانول سروکار بیشتری داریم. متانول بی رنگ بوده و از چوب درختان یا واکنش کربن مونو اکسید با گاز هیدروژن ساخته می شود و اتانول بی رنگ است و از میوه ها یا واکنش  آب با اتیلن ساخته می شود. متانول سوخت خوبی است که شعله ی آن بی رنگ است. اتانول از متانول بهتر می سوزد امّا کاربردهای دیگری نیز دارد؛ از اتانول برای ضدّ عفونی کردن استفاده می شود. همچنین در تولید مشروبات الکلی اتانول به کار می برند. توجّه داشته باشد که خوردن متانول بسیار خطرناک است. وقتی متانول وارد بدن می شود، آنزیم‌های دهیدروژناز روی آن عمل کرده و فرمالدهید(CH2O) و پس از آن فرمیک اسید تولید می کند که باعث کوری یا حتّی مرگ می شود. فرمالدهید گازی با بوی تند و جزو گاز های گلخانه ای است. همچنین این گاز سرطان زا و خطرناک است.